Academia Occitana

Per la màger part dels occitanistas, l’istòria d’Occitania comença amb la siá literatura coneguda, los primièrs tèxtes, lo primièr trobador. E non an parallèlament que mesprètz e ironia pels istorians que fan començar als Galleses o a « Clovis » (Hlodovic) l’istòria de nòstres vesins. Donc, qué se passèt en çò nòstre dins los mila ans que separan la latinizacion del territòri e l’aparicion de l’occitan escrit ? Mila ans e mai, aquò seriá la mitat de l’istòria nòstra se nos en teniam als sols critèris linguistics. Per amor que lo primièr indigèna qu’escarraunhèt lo latin pòt èsser considerat coma lo creator de l’occitan, o pel mens lo qu’avièt lo procès qu’abotiguèt a l’espeliment de nòstra lenga. Vertadièrament, aquela evolucion foguèt lenta e, segon M. Banniard, la rompedura de compreension entre lo latin e los parlars populars se situa per la Gàllia del sud entre 800 e 850 (entre 750 e 800 per la del nòrd). Entre aquelas datas e los primièrs trobadors se passèron donc tres sègles, coma entre Pèir de Garròs e Frederic Mistral ! Compreni mal la lentor de l’evolucion linguistica dins los uèit primièrs sègles e son acceleracion subta entre 800 e 1100. L’ipotèsi seriá puslèu – simpla reflexion d’un non especialista – que cap a 800, la lenga populara auriá desbordat la lenga aristocratica, fins a ganhar sa dignitat entièra dins los sègles seguents. Es d’aquel temps tanben que s’elaborèron los cants eroïcs que seràn a l’origina de las cançons de gèstas, losquals conservavan la memòria dels eròis aquitans e provençals de temps encara anteriors.

J.P.