Academia Occitana
CENTENARI DE LA MÒRT DE FREDERIC MISTRAL
En omenatge al grand poèta nòstre, presentam aquí le primièr cant de Mirèlha, un monument màger de la literatura occitana, publicat en 1859.
MIRÈLHA.
Cant Promier.
Lo mas di falabregas.
Exposicion - invocacion au Crist, nascut dins la pastrilha - un vièlh panieraire, mèste Ambròsi, emé son dròlle, Vincènç, van demandar la retirada au mas di falabregas – Mirèlha, filha de mèste Ramon, lo mèstre dau mas, ie fai la benvenguda. Li ràfics, après sopar, fan cantar mèste Ambròsi. Lo vièlh, autri fes marin, canta un combat navau dau baile Sufrèn - Mirèlha questiona Vincènç - recit de Vincènç : la caça di cantaridas, la pesca des iruges, lo miracle di santi Maria, la corsa dis òmes a Nimes. Mirelha es espantada e son amor poncheja.
Cante una chata de Provènça.
Dins lis amors de sa jovènça,
a travèrs de la Crau, vers la mar, dins li blats,
umble escolan dau grand Omèra,
ieu la vòle seguir. Coma èra,
rèn qu’una chata de la terra,
en fòra de la Crau se n’es gaire parlat.
Emai son frònt non lusiguèsse
que de joinessa ; emai n’aguèsse
ni diadèma d’òr, ni mantèu de Damasc,
vòle qu’en glòria fugue auçada
come une rèina, e careçada
pèr nòsta lenga mespresada,
car cantam que per vautres, o pastre e gènt di mas ! (1)
Tu, senhor Dieu de ma patria,
que nasquères dins la pastrilha,
enfuòca mi paraulas, e dona-me d’alen !
Lo sabes : entre la verdura,
au solèu em’i banhadura,
quand li figas se fan maduras,
ven l’òme alobatit desfruchar l’aubre en plen.
Mai sus l’aubre qu’eu espalanca,
tu totjorn quilhes quauqua branca
onte l’òme abramat non pòsque auçar la man,
bèla gitela promierenca,
e redolènta, e vierginenca,
bèla frucha magdalenenca
onte l’aucèu de l’èr se vèn levar la fam.
Ieu la vese, aquela branqueta,
e sa frescor me fai lingueta !
Ieu vese, i ventolets, bolegar dins lo cèu
sa rama e sa frucha immortalas…
Bèu Dieu, Dieu amic, sus lis alas
de nòsta lenga provençala,
fai que pòsque averar la branca dis aucèus !
De lòng dau Ròse, entre li pibas (2)
e li sausetas de la riba,
en un paure ostalon pèr l’aiga rosigat
un panieraire demorava,
qu’emé son dròlle puèi passava
de mas en mas, e pedaçava
li canestèlas rotas e li paniers traucats.
Un jorn qu’èran ansin per òrta,
emé si lòngs fais de redòrta :
- Paire, diguèt Vincènç, espinchatz lo solèu !
Vesètz eilà sus Magalona,
Coma lo niva l’empielona ! (3)
S’aquela empara s’amolona,
paire, avans qu’èstre au mas nos banharem benlèu.
- Òu ! lo vènt-larg branda li fuelhas…
Non ! … aquò sarà pas de plueia,
respondeguèt lo vièlh… A ! s’aquò’ra lo Rau,
es diferènt ! … - Quant fan d’araires,
au mas di falabregas, paire ?
- Sièis, respondèt lo panieraire.
A ! ‘quò’s un tenament di pus fòrts de la Crau !
Tè, veses pas son oliveta ?
Entre mitan i a quauqui vetas
de vinha e d’ametlier… Mas lo bèu, recopèt
(e n’i a pas dos dins la costiera !),
lo bèu es que i a tant de tieras
coma a de jorns l’annada entiera
e, tant come de tieras, en chasca i a de pès !
- Mai, faguèt Vincènç, capistèla !
dèu bèn faler d’olivarèlas
pèr olivar tant d’aubres ! – Òu ! tot aquò se fai !
Vèngue Totsant, e li Baucencas,
de vermelhala, d’ametlenca,
te van clafir saca e borrenca !…
Tot en cançonejant n’acamparián bèn mai !
E mèste Ambròi totjorn parlava…
E lo solèu que trecolava
di plus bèli colors tenhiá li nivolums ;
e li boiers, sus si coladas,
venián plan-plan a la sopada,
tenènt en l’èr sis agulhadas…
E la nuech sombrejava alin dins la palum.
- Am ! Dejà s’entrevèi dins l’iera
lo camelum de la palhiera,
diguèt mai Vincenet : siam au recaptador !
- Aquí, ie vènan bèn li fedas !
A ! Pèr l’estieu, an la pineda,
pèr dins l’ivèrn, la clapareda,
recomencèt lo vièlh… Òu ! Aquí i a de tot !
E toti aqueli grands aubratges
que sus li teules fan ombratge !
E’quela bèla fònt que raia en un pesquier !
E toti aqueli bruscs d’abilhas
que chasca autona desabilha,
e, tre que mai s’escarrabilha,
pendolan cènt eissames i grands falabreguiers !
- O ! puèi, en tota la terrada,
paire, lo mai qu’a ieu m’agrada,
aquí faguèt Vincènç, es la chata dau mas…
E, se vos ne’n sovèn, mon paire,
l’estieu passat, nos faguèt faire
doás canestèlas d’olivaire,
e metre uni manilhas a son pichòt cabàs.
En devisant de tala sòrta,
se capitèron vers la pòrta.
La chatona veniá d’arribar si manhans ; (4)
e sus lo lindau, a l’eiganha,
anava alòr tòrcer una escanha.
- Bòn vèspre en tota la companha !
faguèt lo panieraire en jitant si vergans.
- Mèste Ambròsi, Dieu vos lo done !
diguèt la chata ; moscolone
la poncha de mon fus, vètz !... Vautres ? siatz tardiers !
D’onte venètz ? de Valabrega ?
- Just ! e lo mas di Falabregas
se devinant sus nòsta rega,
« Se fai tard, avèm dich, cocharem au palhier ».
E’mé son fieu, lo panieraire
s’anèt setar su’n barrutlaire.
Sènsa mai de reson, a trenar toti dos
una banasta començada
se gropèron una passada,
e de sa garba desnosada
crosavan e torcián li veges volontós.
Vincènç aviá setze ans pancara ;
mai tant dau còrs que de la cara,
certas , aquò’ra un bèu dròlle, e di mieus estampats ;
emé li gautas pron moretas,
se volètz… mai terra negreta
adutz totjorn bòna seisseta,
e sòrt di rasims negres un vin que fai trepar.
De quete biais fau que lo vege
e se prepare e se gaubege,
eu lo sabiá de fons ; non pas que sus lo fin
travalhegèsse d’ordinari :
mai de banasta pèr ensarri,
tot çò qu’i mas ei necessari,
e de ros terreiròus, e de bravi confins ;
de panier de canas fendudas,
qu’es tot d’eisina lèu venduda,
e d’escoba de milh… tot aquò, ‘mai bèn mai,
eu lo façonava a grand dèstre,
bòn e polit, de man de mèstre…
Mai, de l’estobla e dau campèstre,
lis òmes èran dejà revenguts dau travalh.
Dejà defòra, a la fresquiera,
Mirèlha, la gènta masiera,
sus la taula de pèira aviá mes lo bajan ;
e dau platàs que tresvirava,
chasque ràfic dejà tirava,
a plen culhier de bois, li favas…
E lo vièlh e son fiu trenavan. – Bèn ? vejam !
Venètz pas sopar, mèste Ambròsi ?
Emé son èr un pauc renòsi
diguèt mèste Ramon, lo majorau dau mas.
Am ! laissatz donc la canestèla !
Vesètz pas nàisser lis estelas ?
Mirèlha, pòrge una escudèla.
Am ! a la taula ! d’aut ! que devètz èstre las.
-Anem ! faguèt lo panieraire.
E s’avancèron a-n-un caire
de la taula de pèira, e copèron de pan.
Mirèlha, vitament, braveta,
emé l’òli de l’oliveta
li garniguèt ‘n plat de faveta ;
venguèt puèi en corrènt i adurre de si mans.
Dins si quinze ans èra Mirèlha…
Costiera bluia de Fònt-Vièlha,
e vos, còlas baucencas, e vos planas de Crau,
n’avètz pus vist de tant polida !
Lo gai solèu l’aviá ’spelida ;
e noveleta, afrescolida,
sa cara, a flor de gauta, aviá dos pichòts traucs.
E son regard èra una eiganha
qu’esvalissiá tota maganha…
Dis estèlas mens doç es lo rai, e mens pur ;
ie negrejava de trenèlas
que tot de lòng fasián d’anèlas ;
e sa peitrina redonèla
èra un pessègue doble e pancar bèn madur.
E foligauda, e belugueta,
e sauvagèla una brigueta !
A ! dins un vèire d’aiga, entre vèire aqueu biais,
tota a la fes l’auriatz beguda !
quand puèi chascun, a l’abituda,
aguèt parlat de sa batuda,
(come au mas, come au tèmps de mon paire, ai ! ai ! ai !)
-Bèn ? Mèste Ambròi, aquesta bruna,
nos n’en cantaretz pas quauqu’una ?
Diguèron : es eiçò lo repas que se dòrm !
-Chut ! mi bòns amics… Quau se trufa,
respondèt lo vièlh, Dieu lo bufa
e fai virar come baudufa !...
Cantatz vautres, jovènts, que siatz joines emai fòrts !
-Mèste Ambròi, diguèron li ràfic,
non, non, parlam pas pèr escafi !
Mai vètz ! lo vin de Crau vai totara escampar
de vòste gòt… Dau ! toquem, paire !
-A ! de mon tèmps ère un cantaire,
alòr faguèt lo panieraire ;
mai ara, que volètz ? Li miraus son crebats !
-Si ! Mèste Ambròi, aquò recrèia :
cantatz un pauc, diguèt Mirèlha.
-Bèla chatona, Ambròi venguèt donc come aquò,
ma votz non a plus que l’aresta ;
mai pèr te plaire es dejà presta.
E tot d’un tèmps comencèr ‘questa,
après aguer de vin escolat son plen gòt :
I
Lo baile Sufrèn, que sus mar comanda,
au pòrt de Tolon a donat sinhau…
Partèm de Tolon cinc cènts Provençaus.
D’ensacar l’Anglés l’enveja èra granda :
volèm plus tornar dins nostis ostaus
que non de l’Anglés veguem la desbranda.
II
Mai lo promier mes que navegaviam,
n’avèm vist degun, que dins lis antenas
li vòu de gabians volant pèr centenas…
Mai lo segond mes que vanegaviam,
una brofoniá nos balhèt pron pena !
E, la nuech, lo jorn, durs agotaviam.
III
Mai lo tresen mes, nos prenguèt l’enràbia :
nos bolhiá lo sang, de degun trobar
que nòste canon posquèsse escobar.
Mai alor Sufrèn : pichons, a la gàbia !
Nos fai ; e subran lo gabier corbat
espincha eilalin vers la còsta aràbia…
IV
-Ò tròn-de-bòn-gòi ! cridèt lo gabier,
tres gròs bastiments tot drech nos arriba !
-Alerta, pichons ! li canons en riba !
Cridèt quatecant lo grand marinier. (5)
Que taston d’abòrd li figas d’Antiba ! (6)
N’i en porgirem, puèi, d’un autre panier.
V
N’aviá pancar dich, se vèi qu’una flama :
quaranta bolets van coma d’ulhauç
traucar de l’Anglés li veissèus reiaus…
Un di bastiments, ié restèt que l’ama !
Lòngtèmps s’entènd plus que li canons raucs,
lo bòsc que cracina e la mar que brama.
VI
Di’nemics pasmens un pas tot au mai
nos tèn separat : que bonur ! que chale !
Lo baile Sufrèn, intrepide e palle,
e que sus lo pònt brandava jamai :
-Pichòt ! crida enfin, que vòste fuòc cale !
E vonhem-lèi dur ’mé d’òli de-z-Ais !
VII
N’aviá pancar dich, mai tot l’equipatge
lampa is alabardas, i visplas, i destraus,
e, grapin en man, l’ardit Provençau,
d’un solet alen, crida : - A l’arrambatge !
Sus lo bòrd anglés sautam dins un saut,
e comença alòr lo grand mortalatge !
VIII
Ò ! quenti bacèus ! Ò ! que chapladís !
Que crèbis que fan l’aubre que s’esclapa,
sota li marin lo pònt que s’aclapa !
Mai que d’un Anglés cabussa e perís ;
mai d’un Provençau a l’Anglés s’arrapa,
l’estren dins sis arpas, e s’aprofondís.
-Sembla, parais ? qu’es pas de crèire !
Aquí se copèt lo bon rèire.
Es pasmens arribat tau que dins la cançon.
Certa, podèm parlar sèns crenta,
Ieu i ère que teniáu l’empenta !
A ! a ! tanbèn, dins ma mementa,
Quand visquèsse mila ans, mila ans sarà rejonch !
-Òi !... siatz estat d’aqueu grand chaple ?
Mai, come un dalh sota l’enchaple,
deguèron, tres còntra un, vos escrapochinar !
-Quau ! lis Anglés ? fai en colèra
lo vièlh marin que s’engimerra…
Tornar mai, risolet come èra,
reprenguèt fierament son cant entamenat :
IX
Li pès dins lo sang, durèt quela guerra
desempuèi doás oras enjuscà la nuech.
Verai, quand la podra embornièt pus l’uèlh,
mancava cènt òmes a nòsta galèra :
mai tres bastiments passèron pèr uelh,
tres bèus bastiments dau rèi d’Anglaterra !
X
Puèi quand s’enveniam au país tant doç,
emé cènt bolets dins nòsti muradas,
emé vergas en tròç, vela espelhandrada,
tot en galejant, lo baile amistós :
-Botatz, nos diguèt, botatz, cambaradas !
Au rèi de París parlarai de vos.
XI
-Ò nòste amirau, ta paraula es franca,
l’avèm respondut, lo rèi t’ausirà…
Mai, pauri marins, de que nos farà ?
Avèm tot quitat, l’ostau, la calanca,
pèr córrer a sa guerra e per l’aparar,
e veses pasmens que lo pan nos manca !
XII
Mai se vas amont, ensovènes-te,
quand se clinaràn sus ton bèu passatge,
que res t’ama autant que ton equipatge.
XIII
Es un Martegau qu’a la vesperada
a fach la cançon, en calant si tis…
Lo baile Sufrèn partèt pèr París ;
e dien que li gròs d’aquela encontrada
fuguèron jalós de sa renomada,
e si vièlhs marins jamai l’an pus vist !
A tèmps lo vièlh dis amarinas
acabèt sa cançon marina,
que sa votz dins li plors anava s’ennegar ;
mai pèr li ràfic non pas certa,
car sèns mutar, la tèsta alerta,
e’mé li bocas entredubertas,
lòngtèmps après lo cant escotavan encar.
-E vaquí, quand Marta fielava,
li cançons, ditz, que se cantava !
Èran bèlas, ò jovènts, e tiravan de lòng…
L’èr s’es fach ’n pauc vièlh, mai que pròva ?
Ara n’en cantan de pus nòva,
en franchimand, onte s’atròva
De mòt fòrça pus fins… mai quau i entend quicòm ?
E dau vièlh su’quela paraula,
li boier, s’auçant de la taula,
èran anat menar si sièis cobles au raiòu
de la bèla aiga coladissa ;
e sot la trilha penjadissa,
en zonzonant la cantadissa
dau vièlh Valabregant, abeuravan li muòus.
Mai Mirèlha, tota soleta,
èra restada, risoleta,
restada emé Vincènç, lo fiu de mèste Ambròi ;
e toti dos ensèm parlavan,
e si doás tèstas pendolavan
una vers l’autra, que semblavan
doás cabridèlas en flors que clina un vènt galòi.
- A ! çò ! Vincènç, fasiá Mirèlha,
quand sus l’esquina as ta borrèia
e que t’en vas pèr òrta adobant li paniers,
ne’n dèves vèire, dins ti viatges,
de castelàs, de luòcs sauvatges,
d’endrech, de vòts, de romavatge ! …
Nautres, sortèm jamai de nòste pijonier !
Aquò’s bèn dich, madamisèla !
De l’enteriga di gronsèlas
tant vos levatz la set que de beure au bocau ;
e se, pèr acampar l’obratge,
dau temps fau eissugar l’otratge,
tanbèn a son plesir, lo viatge,
e l’ombra dau camin fai oblidar la caud.
Coma totara, tre qu’estiva,
tanlèu que lis aubres d’oliva
se saràn tot de long enrasinats de flors,
dins li plantadas emblanquesidas
e sus li frais, a la sentida,
anam caçar la cantarida,
quand verdeja e lusís au gròs de la calor.
Puèi nos li crompan i botigas…
Quora culhèm, dins li garrigas,
lo verme roge ; quora, i clar, anam pescar
de tirasang. La brava pesca !
Pas besonh de fielat ni d’esca :
i a que de batre l’aiga fresca,
l’irutge a vòsti camba arriba s’empegar.
Mai siás jamai estada i Santas ?
Es aquí, paura ! que se canta,
aquí que de pertot s’adutz li malandrós !
Ié passeriam qu’èra la vòta…
Certa, la glèisa èra pichòta,
mai quenti crits ! e quant d’ex-voto !
- Ò santas, grandi Santas, aguetz pietat de nos !
Es l’an d’aqueu tant grand miracle…
Mon Dieu ! mon Dieu ! quet espectacle !
Un enfant èra au sòu, plorant, malautonet,
polit come sant Jan-Baptista ;
e d’una votz pietosa e trista :
- Ò Santas, rendètz-me la vista,
fasiatz, vos adurrai mon anhelon banet.
A son entorn li plors colavan.
Dau temps, li caissas davalavan,
plan-plan, d’eilamondaut, sus lo pòble agrovat ;
e pas puslèu la tortoiera
molava un pauc, la glèisa entiera,
come un gròs vènt dins li brotieras,
cridava : - Grandi santas, ò ! venètz nos sauva !
Mai, dins li braç de sa meirina,
de si manòtas mistolinas
tre que l’enfantonet posquèt tocar lis òs
di tres Marias benurosas,
s’arrapa i caissas miraclosas,
emé l’arpiada vigorosa
dau negadís en quau la mar gita una pòst !
Mai pas puslèu sa man aganta
em’afeccion lis òs di Santas,
(lo veguère !) subran cridèt l’enfantonet
emé ‘na fe meravilhosa !
- Vese li caissas miraclosas !
Vese ma grand tota plorosa !
Anem quérre, lèu-lèu, mon anhelet banet !
E vos tanbèn, madamisèla,
Dieu vos mantèngue urosa e bèla !
Mai s’un chin, un lesert, un lop, o’n serpatàs,
o tota autra bèstia corrènta,
vos fai sentir sa dènt ponhènta ;
se lo malur vos despotènta,
corrètz, corrètz i Santas ! auretz lèu de solaç.
Ansin fusava la vilhada ;
la carreta desatalada
emé si grandi ròdas ombrejava pas luenh ;
tèmps en tèmps dins li palunalha
s’entendiá dindar ‘na sonalha…
E la machòta que pantaia
au cant di rossinhòu apondiá son planhum.
- Mai, dins lis aubre e dins li lònas
d’abòrd qu’anuech la luna dòna,
volètz, ditz, que vos conte una fes qu’en corrènt
d’en tanlèu ganhave li jòias ?
La chatoneta diguèt : - Sòia !
E mai qu’urosa, la ninòia
en tenènt son alen s’aprochèt de Vincènç.
- Èra a Nimes, sus l’Esplanada,
qu’aqueli corsas èran donadas,
a Nimes, ò Mirèlha ! Un pòble amolonat
e mai espés que peu de tèsta,
èra aquí pèr vèire la fèsta.
En peus, descauç e sènsa vèsta,
pron corrèires au mitan dejà venián d’anar.
Tot en un còp van entrevèire
Lagalanta, rèi du corrèires,
Lagalanta, aqueu fòrt que son nom de segur
es coneigut de vòsta aurilha,
aqueu celèbre de Marsilha,
que de Provènça e d’Itàlia
aviá desalenat lis òmes li pus durs.
T’aviá de cambas, aviá de cueissas
come lo senescau Jan Cueissa !
De largi plats d’estanh aviá’n plen estanhier,
monte si corsa èran escrichas ;
e tant n’aviá, de cherpa richa,
qu’auriatz jurat qu’a si trafichas,
Mirèlha, l’arc de seda espandit se teniá !
Mai tot d’un tèmps, beissant la tèsta,
lis autres cargan mai si vèstas…
Res emé Lagalanta ausa córre. Lo Crit,
un joveinet de prima traca,
(mai qu’aviá pas la camba flaca !)
èra vengut menar de vacas
a Nimes, aqueu jorn : sol, ausèt l’agarrir.
Ieu que l’asard me i atrovère :
- E ! nom d’un garri ! m’escridère,
siam corrèire pereu ! Mai qu’ai dich, foligaud !
Tot aquò vèn : - Dau ! te fau córrer !
E jutjatz vèire : sus li morres,
e pèr temoènh rèn que li rores,
n’aviáu just corregut qu’après li perdigaus !
Fauguèt i anar ! I a Lagalanta,
qu’entre me vèire, ansin m’aplanta :
- Pòds, mon paure pichòt, ligar ti correjons !
E’nterin, de si cuèissas regdas
eu estremava la moleda
en de braietas fachas en seda,
que dètz cascavèus d’òr a l’entorn i èran jonchs.
Pèrque l’alen se ié repause,
prenèm i bocas un bot de sause ;
toti, come d’amics, nos tocam lèu la man ;
trefolits de la petelega,
toti tres, lo pè sus la rega,
esperam lo sinhau ! Es donat ! Come un lamp
toti tres avalam la plana !
Tè tu ! tè ieu ! E dins l’andana
un revolum de poussa embarra nòsti sauts !
E l’èr nos pòrta, e lo peu tuba…
Ò ! qu’afeccion ! ò ! queta estuba !
Lòngtèmps, dau vanc que nos atuba,
creseguèron qu’en frònt emportariam l’assaut !
Ieu a la fin préner l’avança.
Mai fuguèt bèn ma malurança !
Car, en estènt que ieu, come un fièr foleton,
a la perduda m’abrivave,
tot en un còp, morènt e blave,
au bèu moment que li passave,
darbone, cort d’alen, e de morre-bordon !
Mai eli dos, come quand dançan
a-s’Ais li chivaus-frus, se lançan,
reglats, totjorn reglats. Lo famós Marsilhés
cresiá segur de l’aver bèla !
S’es dich qu’aviá ges de ratèla ;
lo Marsilhés, madamisèla,
pasmens trovèt son òme en lo Crit de Moriés !
Dintre lo pòble que i aflòca,
dejà brutlavan de la tòca…
Ma bèla, aguessiatz vist landar lo Crit ! Vètz-lo !
Ni pèr li monts ni pèr li sèrvias,
i a ges de lèbre, ges de cèrvi
qu’agan au córrer tant de nèrvi !
Lagalanta s’alònga en orlant come un lop…
E lo Crit, coronat de glòria,
embraça la barra di jòias !
Toti li nimesencs, en se precepitant,
vòlon conéisser sa patria ;
lo plat d’estanh au solèu brilha,
li palets dindan, is aurilhas
canta l’aubòi… Lo Crit reçaup lo plat d’estanh.
- E Lagalanta ? fèt Mirèlha.
- Agromelit, dins la tubèia
que lo treper dau pòble auborava a l’entorn,
teniá sarrats de si mans jonchas
si dos geinons ; e l’anma poncha
de l’escòrna que tant lo concha,
i degots de son frònt eu mesclava de plors.
Lo Crit l’abòrda e lo saluda :
- Sota l’autin d’una beguda,
fraire, diguèt lo Crit, ‘mé ieu vène t’en lèu !
Vuei lo plesir, deman la rena !
Vène, que beguem lis estrenas !
Alin, darrièr li grands Arenas,
pèr tu, come pèr ieu, vai, i a’nca pron solèu !
Mai, auborant sa cara blava,
e de sa carn que trampelava
arrancant si braietas emé d’esquerlas d’òr :
- D’abòrd que ieu l’atge m’esbreuna,
tè ! ié respondeguèt, son tieunas !
Tu, Crit, la joinessa t’assieuna :
Em’onor pòds portar li braias dau pus fòrt.
Aquò d’aquí fuguèt sa dicha.
E dins la prèssa que s’esquicha,
triste come un long frais que l’an descapelat,
despareiguèt lo grand correire.
Ni pèr Sant Jan ni pèr Sant Pèire,
enluòc jamai s’es plus fach vèire
pèr córrer vò sautar sus l’oire bodenflat.
Davans lo mas di Falabregas,
ansin Vincènç fasiá desplega
di causas que sabiá. Li roita ié venián,
e son uelh negre flamejava.
Çò que disiá, lo bracejava,
e la paraula i abondava
come un ruscle subit su’n reviure maienc.
Li grilhets, cantant dins li motas,
mai d’un còp faguèron escota ;
sovènt li rossinhòus, sovent l’aucèu de nuech
dins lo bòsc faguèron calama ;
e pretocada au fons de l’anma,
ela, assetada sus la rama,
enjusca a la prima auba auriá pas plegat l’uelh.
- Ieu m’es d’avís, fasi’a sa maire,
que, pèr l’enfant d’un panieraire,
parla rudament bèn ! Ò maire, es un plesir
de somilhar, l’ivèrn ; mas ara
pèr somilhar la nuech’s tròp clara :
escotem, escotem-l’encara…
Passariáu mi velhadas e ma vida a l’ausir !