Academia Occitana

Despuèi las annadas 1970 ont se pausèt la question d’una fòrma estandard de l’occitan, se distinguiguèt un espaci central de la lenga, que – dins un contèxte d’ignorància istorica e linguistica dont non sèm encara sortits – semblava coïncidir amb lo centre geografic del territòri. Aquò nos menava cap a l’Albigés per d’unes (Tolosa/Moissac/Cauçada/Albi/ Castras), cap a un axe Besièrs/Castras/Albi per d’autres. Aqueles fontanièrs qu’avián trobada la canalizacion, non èran pas tan luènh de la sorsa mas lo prejutjat mai o mens conscient de non téner compte del gascon e del nòrd-occitan foguèt mai fòrt. Vertat es que per aqueles, qu’avián idèa d’un estandard per cada « dialècte », es lo « lengadocian estandard » que deviá, a un nivèl superior, téner lo reng d’estandard general. Aquel projècte monstruós que sa realizacion auriá a l’encòp tuat los parlars e dinamitada l’unitat occitana, es ara abandonat dins sa primièra partida, mas pas dins la segonda. Atal, es totjorn una mena de « lengadocian central » qu’es considerada coma « occitan larg » (lo gost dels eufemismes !) e los Gascons son convidats a passar de hèit a fach (la « h » sola es comuna) e de carrèra a carrièira (sense alenar). Aquela causida repausa sus una analisi falsa (una desconeissença de la realitat dels parlars) e sovent ideologica (regionalista, antimodèrna, anticatalana…).

Quand se parla de centre, en matèria de territòri linguistic, non se pòt evocar qu’un lòc ont se cristalliza la sintèsi del tot. En çò nòstre aqueste espaci de sintèsi es plan necessàriament a la confluéncia de las tres grandas unitats linguisticas : occitan mejan, nòrd-occitan e gascon. Correspond mai o mens al triangle Liborna - Narbona – Fois, en contacte tanben amb l’airal catalan. Es lo còr d’una Occitania tornar mesa a l’endreit.

J.P.