Academia Occitana

E cant lo comte s’en intra per los portals voltitz,
ladoncs i venc lo poble, lo maier e.l petitz
e.ls baros e las donas, las molers e.l maritz,
que denan s’agenolhan e.lh baizan los vestitz
e los pes e las cambas e los braces e.ls ditz.
Ab lagrimas joiozas es ab joi receubutz
car lo jois que repaira es granatz e floritz.
E si ditz l’us a l’autre : « Ara avem Jhesu Crist
e.l lugans e la estela, que nos es esclarzitz,
c’aiso es nostre senher, que sol estre peritz.
Per que Pretz e Paratges, que era sebelhitz,
Es vius e restauratz e sanatz e gueritz
E totz nostre linatge per totz temps enriquitz. »
Aisi an lor coratges valens e endurzitz
que pren basto o peira, lansa o dart politz
e van per las carreiras ab los cotels forbitz
e detrencan e talhan e fan tal chapladitz
dels frances qu’en la vila foro acosseguitz
et escridan : « Tolosa ! oi es lo jorn complitz
qu’en issira defora lo senher apostitz.
E tota sa natura e sa mala razitz ;
que Dieus garda dreitura que.l coms qu’era trazitz
ab petita companha s’es d’aitant afortitz
c’a cobrada Tholosa »

La Cançon de la Crosada (XXVI, 66-89)

Lo 13 de setembre de 1217, Raimond VIII (Raimond VI per la tradicion erronèa), comte de Tolosa, duc de Narbona e marqués de Provença, a la favor d’una bruma matinala - … Dieus li fetz miracles que.l temps es escurzitz / e per la neula bruna es l’aire esbrunitz, / que.l coms intra e.l boscatge, on es tost esconditz » -, intra dins sa capitala amb una tropa pichona pel ga del Basacle e es aculhit per un pòble estrambordat. Dins un subresaut d’energia, aqueste caça los enemics qu’ocupavan Tolosa. Prètz e Paratge son reviscolats. Es la « cobrada » de Tolosa.

Prepausam que lo 13 de setembre de cada an se celèbre « La Cobrada », coma fèsta de Prètz e de Paratge, coma fèsta de la lenga occitana – coma fèsta nacionala occitana ?

J.P.

[E quand lo comte s’en intra per los portals voutats, / aquí ven lo pòble, lo màger e lo petit / e los barons e las dònas, las molhèrs e los marits, / que davant el s’agenolhan e li baisan los vestits / e los pès e las cambas e los braces e los dets. / Amb lagremas joiosas es amb jòi recebut / car lo jòi que torna es granat e florit. / E se ditz un a l’autre : « Ara avèm Jèsus Crist / e lo lugarn e l’estela que nos son esclarcits, / qu’aiçò es nòstre sénher, qu’èran longtemps perduts. / Perque Prètz e Paratge, qu’eran sebelits, / son vius e restaurats e sanats e guerits, / e tot nòstre linhatge per tostemps enriquit. » / Aicí an lor coratge tan valent e endurcit /  que prenon baston o pèira, lança o dard agusat / e van per las carrièras amb los cotèls forbits / e trencan e talhan e fan tal chapladís / dels Franceses qu’en la vila foguèron aconseguits, / e cridan : « Tolosa ! uèi es lo jorn complit / que se sacarà defòra lo sénher apostís [S. de Monfòrt] / e tota sa natura e sa mala rasic. / Que Dieu garde dreitura que lo comte qu’era traït, / amb petita companhiá s’es d’aitant afortit / qu’a cobrada Tolosa ! ».]