Academia Occitana

Determinisme geografic

Jorn per jorn

Determinisme geografic

Coneissèm totes la mapa de l’Occitania, sos limits traçats menimosament sus de critèris lingüistics indefugibles. Occitania : l’espandi de la lenga d’òc, tala annada, tal jorn, a tala ora. Punt. Doncas, totes los que i a dedins son Occitans (n’i a tanben defòra mas aquò rai, non es pas lo subjècte). Totes an en coproprietat la cultura occitana sencèra. Totes son egals davant ela, mas se sap qu’aquí tanben, n’i a que son mai egals que d’autres. Comenci de vos sentir nervioses… mas contunhem. Coneissètz totes lo libròt roge e aur de l’occitanisme – la vulgata publicada enlòc, mas que cadun ne balbuceja las soratas – qu’afortís que l’occitanitat de cadun passa per son parlar mairal… e pas autrament. Pensi a aquel òrre Camelat qu’abandonèt son bigordan per bastir son òbra màger en bearnés, a aquel miserable Duvoluí que daissèt son provençal alpin per lo rodanenc de Mistral, a aqueles afroses Auvernhats que causiguèron l’orlhagués… De traïdors segur, qu’estimavan mai l’Occitania, sa cultura universala e son istòria, a lor parçan fantasmat. E me demandavi modèstament (avètz comprés que non gausi pas anar fins al fons de ma pensada) se qualque jovent intelligent, passionat de literatura mas nascut dins qualque lòc ont l’occitan non es de bon mastegar, auriá lo dreit de s’entaular dins una autra albèrga que la que li impausèt lo determinisme geografic.

J.P.